رفع تعهد ارزی

تعهدات ارزی به دولت و بانک مرکزی و راه های رفع آن

در اقتصاد دولتی ایران بزرگترین دارنده و فروشنده ارز دولت است، به این معنی که دولت با فروش نفت و معادن و محصولات ملی دیگر از خارجیان ارز دریافت می‌کند و آن ارز را در بازار به وارد کنندگان کالا و دیگر خریداران می‌فروشد. در کنار دولت شرکت های بزرگ دیگری هم ارز حاصل از صادرات محصولات خود را نزد بانک مرکزی می‌سپرند و از دولت تشویق های مالیاتی دریافت می‌کنند. پس از تحریم سیستم بانکی ایران و نبود امکان دریافت ارزهای خارجی در بانک مرکزی، روند بازگشت ارز به کشور دچار چالش و کمبود شد. به همان دلیل دولت نتوانست میلیاردها دلار از دارایی های بلوکه شده حاصل از صادرات نفت را در چین، کره، ژاپن و… به سیستم بانکی بازگشت دهد، از این رو دولت برای صادرکنندگان تعهد بازگرداندن ارزی (پیشتر پیمان سپاری ارزی نام داشت) و برای وارد کنندگان رفع تعهد ارزی را الزامی کرد.

رفع تعهد ارزی چیست؟

شرکت های صادر کننده هنگام فروش کالا به خارج باید به بانک مرکزی تعهد بدهند که ارز حاصل از صادرات محصولات را در فرصت معینی به کشور بازگردانند، در غیر این صورت بانک سپرده یا وثیقه آنها را مصادره می‌کرد. (به این تعهد پیمان سپاری ارزی صادراتی نیز گفته می‌شد). امروزه هنگام صادرات کالا مالیات بر ارزش آن در گمرک گرفته می‌شود و پس از بازگشت ارز حاصل از صادرات آن صادرکننده بخشودگی مالیات را بازپس می‌گیرد.
همچنین بانک مرکزی از واردکنندگان کالا نیز تعهد میگیرد که در برابر ارزی که به ایشان داده، حتمن باید کالا به کشور وارد کنند، در غیر این صورت بانک سپرده یا وثیقه آنها را مصادره می‌کند. بانک عامل پس از دریافت اسناد واردات کالا به کشور (بارنامه، قبض انبار گمرکی و … برگ سبز ترخیص کالا از گمرک ) وثیقه را آزاد و تعهدات وارد کننده کالا را رفع می‌کند.
بخشنامه بانک مرکزی برای اقدام به رفع تعهدات ارزی از سال 1397 الزام آور و هر ساله با دوشواری های اجرایی روبرو شد که در ویرایشهای بعدی موشکلات در حد امکان رفع شده و آخرین بخشنامه در دی ماه 1402 منتشر شد که در پی می خوانید.

روش های رفع تعهد ارزی صادرکنندگان

صادرکنندگان با یک یا ترکیبی از چند روش زیر می توانند تعهد بازگشت ارز کالای صادراتی خود را نزد بانک مرکزی رفع کنند:

همکاری بهسا تجارت ماهان در رفع تعهد ارزی

بهسا تجارت ماهان برای رفع تعهد ارزی شرکت های صادرکننده کالا می تواند از روش واگذاری کوتاژ صادراتی و روش های ترکیبی دیگر همکاری کند. برای جزئیات و اطلاعات بیشتر با کارشناسان این شرکت تماس بگیرید. (این بخش از مقاله به روز رسانی خواهد شد)

رفع تعهد ارزی

رفع تعهد ارزی با فروش ارز آورده از صادرات در سامانه نیما

در این روش صادرکننده در سامانه نیما ( نظام یکپارچه معاملات ارزی به اختصار نیما ) که زیرمجموعه سامانه جامع تجارت به نشانی ntsw.ir است، با نام کاربری خود وارد می شود و در بخش مبادله ارزی اقدام به ایجاد درخواست فروش ارز جدید با مبلغ مورد نظر می کند. خریداران (وارد کنندگان یا صرافی‌های مجاز) در پایین همین درخواست پیشنهادهایی برای خرید با مبلغ مورد نظر خود ثبت می کنند و در نهایت مبادله انجام می شود. توجه داشته باشید که در این سامانه معاملات ارزی با نرخ نیمایی انجام پذیر است که معمولن از نرخ ارز در بازار آزاد کمتر است. سامانه جامع تجارت زیر مجموعه وزارت صنعت، معدن تجارت است و عضویت در آن برای بازرگانان رایگان و البته الزامی است.

رفع تعهد ارزی با تحویل ارز حاصل از صادرات به صورت اسکناس به بانک و صرافی‌های منتخب

برای خرید و فروش ارز نیمایی به صورت اسکناس صرافی ها می‌توانند بیشینه تا ده هزار یورو یا معادل آن به صورت اسکناس از اشخاص یا شرکتها خریده و ارز نیمایی را به اشخاص حقوقی و حقیقی بفروشند که سالانه تنها یک بار و تا سقف پنج هزار یورو مجاز هستند ارز نیمایی به صورت اسکناس از پنج بانک دولتی ملت، ملی، سپه، صادرات و تجارت خریداری کنند.
خرید ارز نیمایی هرسال بیشینه تا ده هزار یورو یا معادل آن تنها در سامانه سنا به عنوان «تأمین نیازهای ضروری» امکان پذیر است. مبالغ بیش از ده هزار یورو، با دادن اظهار نامه به باجه های ارزی بانک ملی ایران با طی شدن روال زمانبر آن قابل دریافت است.

رفع تعهد با انتقال ارز حاصل از صادرات به یک وارد کننده دیگر

وارد کنندگانی که ثبت سفارش آماده تخصیص ارز در سامانه نیما دارند، در صورتی که یک صادرکننده در سامانه نیما مبلغ ارز نقدی متناسب برای فروش اظهار کرده باشد با او مذاکره کرده و با سازکار سامانه معامله انجام می شود و تعهد ارزی صادر کننده رفع می گردد.

رفع تعهد با انجام واردات در برابر صادرات ( یا واگذاری کوتاژ صادراتی به دیگران)

شرکت صادرکننده پس از صادرات قطعی کالا سند گمرکی به نام کوتاژ صادراتی دارد که در آن میزان کالای صادره به مبلغ مشخصی ارزش ارزی مندرج است. در صورتی که شرکت به همان میزان کالا وارد کند و کوتاژ گمرکی وارداتی ارائه کند تعهد صادراتی رفع می‌گردد.
اگر میزان واردات و صادارت آن شرکت برابر باشد، تعهد ارزی به آسانی رفع خواهد شد؛ در صورتی که صادرات کالا بیش از واردات باشد شرکت باید برای مازاد صادرات با روش های موجود رفع تعهد نماید. برابر آخرین تغییرات شیوه نامه رفع تعهد ارزی با واردات مقرر شده وارداتی که برای رفع تعهد ارزی اظهار می‌شود با توجه به امتیاز اشخاص حقوقی یا حقیقی سقف مشخصی دارد. بر این پایه اشخاص و شرکت ها باید با نگاه به شاخص‌های امتیازی سقف واردات خود را در نظر داشته باشند.
شرکتهای واردکننده کالا می توانند (تعهد ارزی) کوتاژهای صادراتی دیگر شرکتها را خریداری کنند. در صورتی که برابر با همان کوتاژ واردات انجام شود، تعهد ارزی صادر کننده رفع میگردد. توجه فرمایید که روش رفع تعهد کوتاژ وارداتی در برابر کوتاژ صادراتی بیشتر در گمرک انجام شده و به بانک گزارش می‌گردد.

رفع تعهد با تهاتر کالا به کالا
رفع تعهد ارزی با بازپرداخت تسهیلات ارزی اعطایی اعم از اصل یا سود
رفع تعهد ارزی با پرداخت بدهی‌های ارزی وارداتی موسسات وابسته به بانک مرکزی

رفع تعهد ارزی با پرداخت طلا

مرکز مبادله ارز و طلای ایران از تاریخ ۷ دی ماه 1402 بر پایه بخشنامه جدید بانک مرکزی رفع تعهد ارزی با طلا را می پذیرد. این روش رفع تعهد برای کوتاژهای سالهای گذشته انجام نمی‌شود. مرکز مبادله ارز و طلای ایران به درخواست‌ واردکنندگان شمش طلای استاندارد از محل ارز حاصل از صادرات خود به منظور طی فرآیند رفع تعهد ارزی وارداتی و صادراتی بخشنامه بانک مرکزی از تاریخ ابلاغ ۷ دی ماه ۱۴۰۲ را اجرا میکند. بنابر این از تاریخ 7 دی ماه به بعد بانک‏‌های عامل فرم تعهدنامه پیوست شماره ۱۶ مجموعه مقررات ارزی را به واردکنندگان طلا از محل ارز حاصل از صادرات می‌دهند و اشخاص حقیقی و حقوقی با هدف رفع تعهد ارزی وارداتی و صادراتی مکلف به پذیرش و امضای این تعهدنامه هستند.
برای واردکنندگان شمش طلای استاندارد که پیش از تاریخ ابلاغ بخشنامه بانک مرکزی به تاریخ ۷ دی ماه 1402 از محل ارز حاصل از صادرات خود طلا به کشور وارد کرده‌اند و تعهدنامه پیوست شماره ۱۶ مجموعه مقررات ارزی را پذیرش و امضاء نکرده اند، رفع تعهد ارزی و آزادسازی وثایق تحویلی به بانک در برابر ارائه پروانه سبز گمرکی نشان دهنده ترخیص قطعی طلا به مقصد سرزمین اصلی ( ایران ) با رعایت مقررات قانونی پیش از تاریخ ۷ دی ماه ۱۴۰۲ امکان پذیر بوده و نیازی به گرفتن تأییدیه جدید از مرکز مبادله ارز و طلای ایران مبنی بر تحویل، عرضه و فروش طلای وارده ندارند.

مشوق های صادراتی که منوط به رفع تعهد ارزی و بازگشت ارز به کشور هستند

جرایم برای رفع نشدن تعهد ارزی

اگر صادرکنندگان برابر زمان سررسید ( چهار ماه که سپس به شش ماه افزایش یافت و تا سه ماه دیگر قابل تمدید است) موفق به رفع تعهد ارزی نشوند به جریمه نقدی معادل یک پنجم مبلغ و یا دو یا چند مورد محدودیت محکوم می شوند. اگر در سه ماه از زمان ابلاغ حکم قطعی، مبلغ پرداخت نشود، معادل ارزش تعهد برابر بالاترین نرخ ارز اعلامی بانک مرکزی در زمان صدور حکم به جریمه نقدی افزوده می شود.
رفع نکردن تعهد به ارزش بیش از ۳ میلیون یورو یا معادل آن به ارزهای دیگر، به عنوان جرایم سازمان یافته قاچاق ارز شناخته می شود. 
اگر رفع نشدن تعهد ارزی به تشخیص مراجع رسیدگی فورس ماژور ( غیر قابل پیش بینی و غیر قابل دفع ) بوده باشد، محکومیت ها اعمال نمی‌شود. در شیوه نامه جریمه های رفع نشدن تعهد ارزی به شرایط تحریم سیستم بانکی کشور و ریسک های تحریمی آن برای صادرکنندگان اشاره نشده و در واقع محدودیتهای ظالمانه تحریمی نادیده انگاشته شده و مسؤولیت و هزینه‌های بازگشت ارز به کشور به فقط به عهده صادرکننده است. به عبارت دیگر نظام بانکی دولتی در شرایط تحریم پیشنهاد و حمایت کم هزینه برای چگونگی بازگشت ارز به کشور ندارد و از دیدگاه کارشناسان به شیوه خودزنی و تخریب توان صادراتی کشور و محروم کردن صادرکننده از توانایی صادراتی عمل میکند. در صورت ناکامی صادرکننده از بازگشت ارز به دلایل تحریم یا ریسک های تجاری (مانند کارشکنی طرف تجاری خارجی در پرداخت، اتلاف وقت و بهانه گیری ترس از تحریم از واریز مبلغ به حساب های پوششی) جرائم سنگین زیر اعمال می شود:

معافیت‌ها از رفع تعهد ارزی

همچنین می توانید از کارشناسان ثبت ماهان مشاوره رایگان در این زمینه دریافت کنید.

مراحل ترخیص کالا از گمرک{ به صورت قدم به قدم}،ترخیص کالا از گمرک از صفر تا صد،مراحل ترخیص کالا از گمرک بصورت گام به گام،مراحل ترخیص کالا از گمرک چیست، صفر تا 100 ترخیص کالا از گمرک، ترخیص کالا | ترخیص کالا در کمترین زمان، صفر تا صد ترخیص کالا از گمرک + مراحل ترخیص از گمرک،لیست کامل اسناد و مدارک ترخیص کالا از گمرک،آشنایی با لیست هزینه های ترخیص کالا،مدت زمان ترخیص کالا از گمرک چقدر است؟مهم ترین نکاتی که برای ترخیص کالا باید بدانید

 

 

برچسب ها:

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *