مقدمه ای درباره شرکت تعاونی

  شرکت تعاونی یکی از شرکتهای تجاری محسوب می شود. که هدف آن با سایر شرکتها متفاوت است. در شرکتهای سهامی(عام و خاص)، نسبی و … فعالیت به منظور سود دهی بیشتر می باشد. درصورتی که هدف اصلی شرکت تعاونی کمک به بهبود وضع اقتصادی و رفاه شرکا و تامین نیازمندی های آنهاست. براساس ماده ۲ قانون شرکتهای تعاونی، شرکت تعاونی شرکتی متشکل از اشخاص حقیقی یا حقوقی می باشد. که به منظور رفع نیازمندیهای مشترک و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی. با خودیاری و همکاری اعضا مطابق قوانین مطرح شده در قانون شرکتهای تعاونی تشکیل می شود. همچنین مطابق بر ‌ماده ۹۰ قانون شرکتهای تعاونی. شرکت تعاونی کار شرکتی است که به منظور تولید کالا یا انجام خدمات با عضویت افرادی که نیروی کار خود را در اختیار شرکت‌ می‌گذارند تشکیل می‌شود. و براساس ماده ۹۱  قانون شرکتهای تعاونی. در شرکتهای تعاونی کار مازاد برگشتی از درآمد سالانه به تناسب ارزش محصول کار یا ساعات کار انجام شده به وسیله هر یک از اعضا ‌تقسیم می‌شود. ‌سرمایه شرکت تعاونی نامحدود می باشد که سهام آن با نام و مسئولیت هر عضو محدود به میزان سهمی که از سرمایه شرکت خریداری و یا‌ تعهد نموده، می باشد.

چگونگی ثبت شرکت تعاونی شرایط تشکیل و اداره شرکت تعاونی در نامگذاری شرکت تعاونی می بایست کلمه “تعاونی” حتما قید گردد. بنابر ماده ۱۹۳ قانون تجارت، شرکت تعاونی اعم از تولید یا مصرف ممکن است مطابق اصول شرکت سهامی یا بر طبق مقررات مخصوصی که با تراضی شرکا ترتیب داده شده باشد تشکیل بشود. با توجه به این موضوع می توان شرکت تعاونی را به دو قالب ذیل تقسیم نمود: ⦁ شرکت تعاونی در قالب شرکت سهامی ⦁ شرکت تعاونی مطابق مقررات اساسنامه مصوب بررسی سه رکن اصلی شرکتهای تعاونی تشکیلات شرکت تعاونی دارای سه رکن اصلی مجمع عمومی، هیات مدیره و بازرس می باشد. ⦁ مجمع عمومی شرکت تعاونی: مجمع عمومی متشکل از اعضا تعاونی یا نمایندگان آن می باشد. و به صورت عادی و فوق العاده منعقد می گردند. بر طبق ماده ۷ قانون شرکتهای تعاونی “مجمع عمومی عالیترین مرجع اتخاذ تصمیم و ابراز اراده جمعی اعضا برای اداره امور شرکت است. که در آن تمام اعضاء حق دارند حضور‌ به هم رسانند و رأی خود را درباره موضوع دستور جلسه مجمع بدهند. در مجمع عمومی هر عضو قطع نظر از تعداد سهام فقط دارای یک رأی است. از جمله وظایف مجمع عمومی انتخاب هیات مدیره و بازرسان، رسیدگی به ترازنامه، حساب سود و زیان، گزارش های مالی، تصویب بودجه سالیانه، تعیین سایست ها و خط مشی می باشد. که اتخاذ تصمیم درخصوص افزایش یا کاهش سرمایه و انحلال شرکت از اختیارات مجمع فوق العاده محسوب می شوند. ⦁ هیات مدیره شرکت تعاونی: اعضا هیات مدیره از میان شرکا انتخاب می شوند که حداقل ۳ عضو و حداکثر ۷ عضو دارد. اعضا هیات مدیره مسئولیت اداره امور تعاونی را برعهده دارند. که شامل اجرای مفاد اساسنامه، اجرای تصمیمات مجمع عمومی، تهیه صورت ها و گزارشات مالی. جهت ارائه به مجمع عمومی، دعوت از مجامع عمومی و نظارت بر امور جاری و فعالیت های تعاونی، عزل و نصب و قبول استعفای مدیرعامل می باشد. ⦁ بازرسان شرکت تعاونی: بازرس/بازرسان در شرکت تعاونی توسط مجمع عمومی عادی انتخاب می شوند. که مسئول نظارت بر عملکرد هیات مدیره و اجرای تصمیمات مجمع و اساسنامه ها می باشند. بازرسان می بایست روند صحیح تهیه گزارشات مالی و تهیه و تنظیم صورتهای مالی شرکت را تحت نظارت قرار دهند. و گزارشات خود را به مجمع عمومی سالیانه ارائه دهند. از دیگر وظایف بازرسان، رسیدگی به شکایات احتمالی اعضا. از نحوه مدیریت و عملکرد هیات مدیره می باشد که نتایج بررسی به مجمع ارائه می گردد. مدارک لازم برای ثبت شرکت تعاونی شرایط عضویت در شرکتهای تعاونی برای ثبت شرکت تعاونی تعداد اعضای شرکت تعاونی باید ۷ نفر یا بیشتر باشد. و تمامی اشخاصی که محل فعالیت یا سکونت آنها در محدوده عمل شرکت باشد.(به تمام یا قسمتی از خدمات شرکت احتیاج داشته باشند) می توانند به عنوان عضو در شرکت پذیرفته شوند. عضویت در شرکت تعاونی برای تمام اشخاصی که محل فعالیت یا سکونت آنها در حوزه کاری شرکت باشد. و به خدمات‌ شرکت نیاز داشته باشند آزاد است. شرط عضویت در شرکت تعاونی، خرید و پرداخت تمام بهای حداقل یک سهم می باشد. عضویت در شرکت هیچگونه محدودیتی نباید داشته باشد بجز مواردی که به دلیل عدم کفایت ظرفیت فنی تاسیسات و وسایل و امکانات شرکت به صورت واضح در اساسنامه ذکر شده باشد. همچنین می توان در اساسنامه شرکت مبلغی را به عنوان حق عضویت جهت هزینه توسعه وسایل و امکانات شرکت مطرح نمود. تقاضای خروج اعضا از شرکت تعاونی اختیاری است و منعی ندارد. و برای پرداخت سهام آن شخص حداکثر به ارزش اسمی باید ظرف یکسال بعد از خروج عضو از شرکت به صورت نقدی پرداخت گردد. درصورت برگشت عضو خارج شده از شرکت می توان شرایطی را در اساسنامه مطرح نمود.